een geslaagde entree

Stel je eens voor: een museum in een miljoenenstad met een eeuwenoude en ongelooflijk omvangrijke kunstcollectie, waaronder enkele van ’s werelds meest beroemde werken.

Als toerist verheug je je enorm op een bezoek aan deze kunsttempel. Die is ondergebracht in ook niet het minste gebouw van die stad, ja zelfs in het verleden koninklijk paleis, tot de bevolking van diezelfde grote stad besloot dat de koning maar weer tot het niveau maaiveld terug gebracht moest worden en zijn hoofd korte tijd later keurig in een mandje rolde.

Na een rit met de metro kom je bij dat gigantische paleis aan, en gaat op zoek naar de ingang. Dat blijkt een tour de force te zijn, want waar zit die? Verstopt? Je verwacht bij een dergelijk groot gebouw een monumentale entreepartij, grote poort, mogelijk een monumentale trap, met alle allure van een voormalig koninklijk paleis. Maar helaas, je blijkt ergens in een zijgevel een bescheiden deur in te moeten stappen, waar je dan in wat lijkt een zijkamer te zijn, een kaartje kunt kopen zodat je eindelijk oog in oog kunt komen te staan met die wereldberoemde kunst. Als je er na het kopen van het kaartje tenminste in slaagt om je weg te vinden door het bijna mythologische labyrint van gangen, zalen, anti-chambres, trappenhuizen en wat een koninklijk paleis al niet meer aan ruimtes herbergt.

Een vreemd verhaal, een idiote voorstelling van zaken, maar tot 1989 de gebruikelijke gang van zaken, de dagelijkse realiteit bij het Louvre. Pas toen werd een entree in gebruik genomen, waarmee dit tot het verleden ging behoren.

En toch is er over een dergelijke vernieuwing zelden een grotere polemiek ontstaan dan over deze. Er zijn in alle lagen van de bevolking, tot in de hogere regionen van de politiek, felle discussies gevoerd over deze constructie, en vooral de beroemde, voor sommigen nog steeds beruchte, infame piramide van glas die deze verbouwing bekroont.

Immers, wat moet zo’n hypermoderne glazen vorm op zo’n monumentaal klassiek plein? Een belachelijke modernistische uiting van een architect die geen enkel begrip lijkt te tonen voor de geschiedenis van deze plek, waar eens de Louis’s van Frankrijk elkaar opvolgden. Die schitterende barokke gevels, met hun opeenvolging van sierlijke elementen, die nu abrupt en verstorend worden doorbroken door glas met een lichte stalen constructie eronder.

Of? Is er toch ook nog iets anders aan de hand? Is de piramide op zich niet de meest klassieke bouwkundige vorm ooit? Hoe oud is deze vorm eigenlijk al niet? 5000 jaar? Werden die piramides destijds, ergens in 2750 voor Christus niet al in Egypte gebouwd? Ouder dan welke bouwkunst ook? Dus hoezo, hypermodern?

En hoezo een doorbreking van de klassieke lijn van de gevels? Laat jezelf eens niet beïnvloeden door foto’s uit een glossy magazine of een minder luxe geprint krantenartikel. Nee, ga eens in eigen persoon voor dat vermeende gedrocht staan. En laat de constructie eens op je inwerken. Sta je er vlak voor, laten we zeggen een meter of 10 tot 20, dan ervaar je de constructie, maar je kunt er ook dwars doorheen kijken, door het glas, dat speciaal is ontwikkeld om transparanter te zijn dan enig andere bekende glassoort. Om juist daardoor de klassieke barokke gevels doorgaand waar te kunnen nemen, de beide helften van de gevels weer als aaneen gesmeed te kunnen zien!

Of neem juist eens wat meer afstand, het plein is er groot genoeg voor… Sterker nog, het plein is er zo groot voor, dat als je richting de oude gevels loopt, de glazen piramide steeds verder ondergeschikt raakt aan de natuurstenen gevels. Wegvallen doet hij nog net niet, maar de boventoon voeren, nee, nergens!

En tegelijkertijd blijft hij zichtbaar en manifest aanwezig om de ingang van dit grote en grootse museum te markeren.

Qua vorm klassieker dan enig andere constructie en bijna contact zoekend met de wél millenia-oude obelisk van het verderop gelegen Place de la Concorde. Door de omvang, in het grote geheel ondergeschikt, maar ruim voldoende zichtbaar als baken voor de entree. Door het materiaal volledig onderscheidend van al het overige op het plein, als teken van moderniteit. Door de transparantie als het ware wegvallend tegen de achtergrond. Kortom, een vereniging van een groot aantal paradoxale eigenschappen in een enkele constructie! Hoe vernuftig…

Beste lezer, oordeel zelf over deze overbekende piramide van het Louvre, maar neem in uw overweging mee waartoe dit staaltje architectuur heeft geleid: een zichtbare, maar ondanks de eerste indruk nimmer storende entree van het Louvre als een van ’s werelds grootste musea.