De hallen onder een bladerdak?

Hartje Parijs, de Hallen, wie kent het gebied niet? Van oudsher bekend als de grote stadsmarkthallen voor groente, fruit, kaas et cetera, of later als het modernistische winkelcentrum, grotendeels onder de grond, waar zich destijds ook mijn “stambioscoop” bevond. Begin dit jaar is een belangrijk deel van de facelift van het complex voltooid: het bladerdak, in het Frans Canopée. Een bladerdak over de Hallen? Is het een vergezochte metafoor voor wat er bouwkundig is neer gezet? Het lijkt een gezochte poging om een moderne constructie een edeler voorkomen te geven. En toch blijkt het verrassend treffend.

Laten we eens kijken naar een bladerdak in een oerwoud, hoe is dat opgebouwd? Bestaat dat niet uit allerlei laagjes bladeren, die met elkaar en over elkaar heen een aaneengesloten dek maken? En door het samenspel het regenwater maar heel langzaam tot de bodem laten doordringen? Eigenlijk loop je in een woud nooit echt in de regen maar hoogstens in de drup.

De nieuwe overkapping, volledig in staal en glas uitgevoerd heeft kenmerkende paralellen met zo’n bladerdek. Ook hier is geen sprake van een doorlopende overkapping, maar van een aantal schalen, bijna als de lange takken van een woudreus. Op die schalen zijn glasplaten gemonteerd, als de bladeren aan de boomtakken, die over elkaar heen vallen. Tussen de glasplaten is ruimte, die niet is afgedicht. 18.000 platen zijn onderling overlappend, met verlopende schuintes geplaatst. Door die intelligente schakeling van de panelen ontstaat er wel degelijk een waterkerend geheel.

18.000 glasplaten en geen enkele sluit waterdicht aan op een andere!

Het is frappant om te zien hoe anders het dak zich in verschillende richtingen manifesteert, als je je op je plek rond draait. Sta je bijvoorbeeld onder het breedste deel van de kap, vlak bij het dieper gelegen atrium, en je kijkt in de richting van het oude Beursgebouw, dan is het dak volledig gesloten. Maar draai je eens om… Dan zie je tussen de schalen boven je ineens een opening, die met elke volgende schaal naar achteren groter wordt. In een bepaalde positie zie je zelfs meer lucht dan dak.

Volledig gesloten naar een kant…

…open naar de andere kant (let op de natte plekken op de vloer!)

Op het merendeel van de regendagen, met overheersende westenwinden, is de kap afsluitend en beschermend tegen de regen. Maar als er dan eens een andere windrichting heerst en het regent, tja, dan is er geen sprake meer van beschutting. Want doordat de wind stevig onder de overkapping door kan trekken, zal de doorvallende regen zeker over vrijwel het gehele oppervlak verspreid raken. Een paraplu van een stormvast type is dan onontbeerlijk!

Natuurlijk heeft die situatie zich direct na de grootse opening ervan in April van dit jaar voor gedaan, met als gevolg dat de al bestaande polemiek omtrent deze constructie nieuw vuur kreeg, en de media weer volop te rapporteren hadden.

Het is ook inderdaad op zijn minst een curieuze keuze te noemen van het stadsbestuur, als opdrachtgever, om een dak te laten bouwen dat helemaal niet dicht is.. Ik ken geen ander dak als zodanig, met uitzondering misschien van de fameuze koepel van het Pantheon in Rome, met de ronde opening in het midden, het Oculus, waardoor ik het ooit binnen heb zien regenen. Maar dat was destijds een technische noodzakelijkheid om die koepel overeind te houden, en daarvan kan bij de Canopée geen sprake zijn.

Een probleem met al die schalen is overigens wel dat het niet-doorvallende regenwater per schaal afgevoerd moet worden. En dat moet op een even intelligente manier gedaan zijn, als de constructie van het dak, met de schalen. Ik heb nog niet kunnen ontdekken waar al dat water blijft. Met het reusachtige oppervlak en het vrij vlakke verloop van het dak zijn er al bij een normale regenbui enorme hoeveelheden water te verwerken. Het vreemde is dat er op het laagste punt van het dak geen afvoer te bekennen valt. Onder het laagst hangende deel van de overkapping bevindt zich een grote brede balk, die uitstekend als goot dienst kan doen. Maar er is geen afvoer te bekennen!

Waar blijft dat water?

Het zal toch niet als een soort fontein uitgespoten worden over het terrein? Dat heb ik elders wel eens gezien, maar dan wordt er een speciale voorziening voor gecreëerd op het plein. Hier zou het bovendien in het dieper gelegen atrium worden gelanceerd, op de net nieuw gebouwde trappen. Daar bestaat niet! Wordt het door de grote buizen weg gepompt of geheveld? Ik ben er nog niet uit.

Ik hoop binnenkort het dak te ervaren als het regent, hopelijk uit de verkeerde windrichting. Hoe erg zou het “binnen” regenen? En waar blijft al dat regenwater? Ik ben er erg nieuwsgierig naar de oplossing en verheug me op de ontdekking.

Wil je het ook mee maken? Zelf ervaren hoe het is om onder een dak toch niet beschut te zijn? Het zal een vreemde gewaarwording zijn, en kan in deze vorm alleen maar in Parijs. Lees hier hoe dat kan.